Ankieta została skonstruowana na podstawie przekazanych przez szkoły ponadgimnazjalne/ponadpodstawowe informacji o planowanych kierunkach kształcenia w roku szkolnym 2019/2020. Proponowane kierunki kształcenia podały szkoły: I LO w Dzierżoniowie, II LO w Dzierżoniowie, ZS nr 1 w Dzierżoniowie, ZS nr 2 w Dzierżoniowie, ZS nr 3 w Dzierżoniowie, ZS w Pieszycach, LO w Bielawie, ZS w Bielawie.

Cel  badań:

• uzyskanie informacji na temat aspiracji zawodowych uczniów i ich wyborów dotyczących przyszłej szkoły ponadpodstawowej
• prowadzenie efektywniejszej pracy doradców zawodowych na terenie ich szkół
• zaplanowanie oferty kształcenia w szkołach ponadpodstawowych powiatu dzierżoniowskiego

Ankietowani uczniowie szkół: : Szkoły Podstawowej w Tuszynie,  Szkoły Podstawowej nr 1 w Pieszycach, Szkoły Podstawowej w Mościsku, Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Pieszycach, Szkoły Podstawowej nr 9 w Dzierżoniowie, Szkoły Podstawowej w Piławie Dolnej, Niepublicznej Szkoły Podstawowej w Przerzeczynie Zdroju, Szkoły Podstawowej w Olesznej, Szkoły Podstawowej w Gilowie, Szkoły Podstawowej nr 5 w Dzierżoniowie, Szkoły Podstawowej w Jaźwinie,  Niepublicznej Szkoły Podstawowej Sióstr Salezjanek w Dzierżoniowie, Szkoły Podstawowej nr 1 w Dzierżoniowie, Szkoły Podstawowej w Piławie Górnej, Szkoły Podstawowej w Łagiewnikach, Szkoły Podstawowej w Niemczy, Szkoły Podstawowej  nr 3 w Dzierżoniowie,  Szkoły Podstawowej z Oddz. integr. i Oddz. gimnazjum nr 4 w Bielawie, Szkoły Podstawowej z Oddz. Sportowymi i Oddz. Gimnazjum nr 10 w Bielawie, Ekologicznej Szkoły Podstawowej nr 7 z Oddz. Gimnazjum w Bielawie.

 

Termin przeprowadzenia ankiet:  październik/listopad 2018 r.

Łączna liczba ankietowanych – 714

Ankietowani odpowiedzieli na 7 pytań.

Wyniki ankiet wykazują, że w  szkołach  na terenie powiatu planuje kontynuować naukę 617 uczniów. Szkoły poza  powiatem dzierżoniowskim wybrało 88 ankietowanych. Rozkład wyników obrazuje poniższy wykres:

Badani zainteresowani kontynuacją nauki poza powiatem wskazali na szkoły: XIV LO we Wrocławiu; VI LO we Wrocławiu; VII LO we Wrocławiu; LO sportowe we Wrocławiu; LO w Dęblinie; Szkoła projektowania mody                       i ubioru w Sosnowcu; LO w Świdnicy; Technikum fotograficzne w Wałbrzychu; LO plastyczne w Świdnicy; Technikum- elektronik we Wrocławiu; Technikum fotografii i multimediów we Wrocławiu; Technikum- informatyk w Świdnicy.

Uczniowie swoją decyzję nauki w szkole poza terenem powiatu uzasadniali następująco:

• szkoła jest blisko;
• mam łatwy dojazd;
• można zdać maturę;
• tam będzie mi lepiej;
• większy wybór szkół;
• możliwość mieszkania;
• dobra opinia o szkole;
• lepsze możliwości;
• przygotuje mnie do szkoły oficerskiej
• klasa biologiczno- chemiczna;
• szkoła w dużym mieście.

Podsumowując, większość ankietowanych planuje kontynuować naukę w szkołach dostępnych na naszym terenie.

Uczniowie deklarowali wybór typu szkoły.  Po ukończeniu szkoły podstawowej w liceum ogólnokształcącym  planuje podjąć naukę  – 294 uczniów, w technikum – 307,  w szkole branżowej I stopnia – 114.

Dane obrazuje poniższy diagram:

Podsumowując, większość uczniów wybiera kształcenie na poziomie szkoły średniej z niewielką przewagą- w technikum. Szkoły branżowe I stopnia cieszą się niespełna 16 procentowym zainteresowaniem.

Spośród kierunków oferowanych przez  licea ogólnokształcące największym zainteresowaniem cieszą   się klasy:

• biologiczno – chemiczna – 106
• humanistyczna/ ogólna – 52
• językowa – 47
• matematyczno-fizyczna – 38
• matematyczno-techniczna – 31

Rozkład wyborów dokonanych przez uczniów przedstawia się następująco:

Wśród zawodów proponowanych przez technika  największą popularność zyskały:

• technik informatyk – 60
• technik fotografii i multimediów – 33

Wśród zawodów proponowanych przez branżowe szkoły  I stopnia największą popularność zyskał:

• mechanik pojazdów samochodowych – 25

W klasie wielozawodowej deklaruje naukę 16 uczniów .

Przy wyborze dalszego kierunku kształcenia najbardziej oczekiwana pomoc to:

• porada rodziców – 457
• badanie predyspozycji zawodowych i /lub rozmowa z doradcą zawodowym w szkole lub w PPP – 205
• wycieczka do szkoły ponadgimnazjalnej/ponadpodstawowej – 188
• informacje od przedstawicieli firm lub targi zawodoznawcze lub wycieczka do firmy – 136
• wykonywanie czynności zawodowych w środowisku pracy– 99

Szczegółowe wyniki obrazuje poniższy diagram:

Przeprowadzone badania potwierdzają znaczącą rolę rodziców w wyborze kierunku kształcenia przez ich dzieci. Ważne jest zatem ujmowanie przez doradców zawodowych działań adresowanych do rodziców.

Istotną rolę w planowaniu kariery zawodowej ośmioklasistów odgrywają doradcy zawodowi.  Wskazane jest zatem systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na rodzaj działań związanych z doradztwem zawodowym. Ważne jest, aby młodzież była informowana o możliwości korzystania z indywidualnego doradztwa na terenie szkoły i/lub Poradni.

Potrzeba bliższego  poznania szkoły poprzez jej odwiedzenie wskazuje na zasadność organizowania wycieczek, dni otwartych, spotkań młodzieży i nauczycieli na terenie szkół ponadgimnazjalnych/ ponadpodstawowych.

Badani zaznaczają, że bezpośredni kontakt z przedstawicielami firm  i możliwość odwiedzenia zakładów pracy, podjęcie próby wykonywania czynności w środowisku pracy- są ważnym elementem ich pierwszej decyzji zawodowej. Wskazuje to na potrzebę zintensyfikowania współpracy szkół  z firmami. Ułatwi to pracę doradczą i pozwoli uczniom poszerzyć  ich wiedzę na temat zawodu: wymagań psychofizycznych, warunków i środowiska  pracy, czynności zawodowych. Przyczyni się do podjęcia bardziej świadomej decyzji zawodowej.

Przy podjęciu ostatecznej decyzji w sprawie wyboru szkoły ankietowani najczęściej będą kierować się:

• zainteresowaniami – 583
• opinią o szkole – 200
• radą nauczyciela/wychowawcy/doradcy zawodowego i wynikami badań predyspozycji zawodowych przeprowadzonych przez doradcę zawodowego – 150
• zamiarem kontynuacji nauki na studiach wyższych – 142
• możliwością zatrudnienia – 110

Wybory ankietowanych wskazują, że na decyzje  podejmowane przez uczniów  ma wpływ kilka czynników. Szczególnie ważne jest zwrócenie uwagi na zainteresowania, które zostały wyróżnione przez badanych. Uczniowie bardzo często mówią, że wybierając szkołę ponadpodstawową i zawód kierują się zainteresowaniami, ale jednocześnie trudno im je sprecyzować. Proces doradczy wymaga uwzględnienia wielu aspektów (w tym rozpoznania zainteresowań) oraz udzielania pomocy oczekiwanej przez młodzież.

WNIOSKI:

1. Zdecydowana większość uczniów wybiera kształcenie na poziomie średnim. Najwięcej badanych zamierza kontynuować naukę w technikum. Mimo dużego zapotrzebowania rynku pracy na absolwentów szkół branżowych I stopnia najmniejsza grupa uczniów deklaruje chęć podjęcia nauki w takim typie szkoły.
2. Badania potwierdzają znaczącą rolę rodziców w wyborze kierunku kształcenia przez ich dzieci. Ważne jest zatem ujmowanie przez doradców zawodowych działań adresowanych do tej grupy.
3. Uczniowie potrzebują i uwzględniają porady uzyskane u doradcy zawodowego. Wskazane jest szerokie informowanie młodzieży o możliwościach korzystania z indywidualnej pomocy doradcy zawodowego na terenie szkoły i/lub Poradni.
4. Potrzeba bliższego poznania szkoły poprzez jej odwiedzenie wskazuje na zasadność organizowania wycieczek, dni otwartych, spotkań młodzieży i nauczycieli na terenie szkół ponadpodstawowych.
5. Większe zainteresowanie młodzieży bezpośrednim kontaktem z przedstawicielami firm i możliwością odwiedzenia tychże zakładów pracy. Ta tendencja wskazuje na potrzebę zintensyfikowania współpracy szkół z firmami. Ułatwi to pracę doradczą i pozwoli uczniom poszerzyć ich wiedzę na temat zawodu, warunków i środowiska pracy co przyczyni się do podjęcia bardziej świadomej decyzji zawodowej.
6. Proces doradczy wymaga uwzględnienia wielu czynników wpływających na wybór dalszej ścieżki kształcenia. Uczniowie kierują się w większości zainteresowaniami  przy wyborze szkoły ponadpodstawowej. Jednak rola doradcy zawodowego powinna polegać także na uświadamianiu młodzieży pozostałych czynników istotnych przy wyborze kierunku kształcenia (np. zdolności, stanu zdrowia,   badań rynku pracy itp).

Dziękujemy dyrektorom i doradcom zawodowym szkół za pomoc przy realizacji badań.

Sprawozdanie opracowały:

mgr Renata Kryczek – pedagog, doradca zawodowy, PCPPP i DE Dzierżoniów
mgr Grażyna Wojtala – psycholog, doradca zawodowy PCPPP i DE, filia Bielawa

Dzierżoniów,  21.11.2018 r.