Opisując Metodę Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne należy pamiętać, że jest ona stworzona dla rozwoju dzieci, aby mogły lepiej poznać siebie, w atmosferze zaufania i bezpieczeństwa.

Z tego względu, pracując tą metodą należy przestrzegać następujących zasad:

• pamiętaj, że uczestniczenie w zajęciach jest dobrowolne (możesz dziecko zachęcać, dodawać mu odwagi, ale nie zmuszać)
• zajęcia powinny być dla dziecka przyjemne i dawać możliwość przeżywania radości z aktywności ruchowej, kontaktu z innymi, satysfakcji z pokonania własnych trudności i lęków, z poczucia większej sprawności fizycznej
• bierz udział we wszystkich ćwiczeniach
• w czasie zajęć ściśle przestrzegaj praw dziecka do swobodnej, własnej decyzji (do omówienia „tak” i „nie”), aby miało poczucie kontroli nad sytuacją i autonomii
• zauważaj i stymuluj aktywność dziecka, daj mu szansę na twórcze działanie
• miej poczucie humoru
• nie krytykuj dziecka
• chwal dziecko nie tyle za efekt, co za jego starania i wysiłek, a także za każde nowe osiągnięcie (pokonanie lęku, wykonanie nowego ćwiczenia)
• większość ćwiczeń, szczególnie początkowych, prowadź na poziomie podłogi
• zaczynaj od ćwiczeń prostych, stopniowo je utrudniając
• zmniejszaj udział swojej inicjatywy na rzecz coraz aktywniejszego udziału dziecka
• miej zawsze na uwadze samopoczucie dziecka, pytaj je o przyzwolenie na intensyfikowanie jego doznań
• ucz dzieci zarówno używania siły, jak i zachowania delikatności i opiekuńczości w stosunku do drugiej osoby

     Jak już wiadomo z poprzedniego opracowania, w programie ćwiczeń ruchowych Ruchu Rozwijającego wyróżnia następujące grupy ćwiczeń wspomagających rozwój dziecka:

• ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała
• ćwiczenia pomagające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu
• ćwiczenia ułatwiające nawiązywanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupą

Ćwiczenia prowadzące do poznania własnego ciała.
Do najważniejszych części ciała, których poznanie i opanowanie powinno nastąpić jak najwcześniej, należą: stopy, kolana, uda i nogi.
Przykłady ćwiczeń (ćwiczenia indywidualne):

• leżenie na plecach
• leżenie na brzuchu
• ślizganie się w kółku na brzuchu, to samo – na plecach
• siedząc – przyciąganie kolejno nóg (ręce oparte wzdłuż boków)
• siedząc:
  1. kręcenie się w kółko na pośladkach
  2. przewrót na plecy
• siedząc – przyciąganie kolan, chowanie głowy, rozprostowywanie się do pozycji leżącej
• czołganie się na brzuchu do przodu, z wyciagnięciem i zginaniem na przemian rak i nóg

• czołganie się na plecach do przodu z wyciąganiem i zginaniem na przemian rąk i nóg

Wyczuwanie nóg i rak.
Wyczuwanie kolan siedząc:

• podciąganie kolan do siadu skulonego
• pchanie kolan do siadu prostego (pokonując opór)
• w siadzie prostym – rozcieranie i poklepywanie kolan
• maszerowanie i bieganie z podnoszeniem wysoko kolan

Wyczuwanie nóg (w ruchu).

• chodzenie, bieganie na „sztywnych” nogach
• chodzenie, bieganie na miękkich „gumowych” nogach
• dotykanie palcami stóp podłogi
• uderzanie o podłogę piętami
• uderzanie o podłogę całą stopą (szybko i wolno)

Wyczuwanie łokci.

• dotykanie łokciami kolan
• dotykanie prawym łokciem lewego kolana i odwrotnie

Wyczuwanie twarzy – siedzenie w kole.

• wytrzeszczanie oczu („duże oczy”) i mrużenie oczu,
• zabawne miny

Wyczuwanie całego ciała.

• leżenie na plecach
• turlanie się (mięśnie naprężone i rozluźnione)
• leżenie z rękami wzdłuż ciała (napinanie i rozluźnianie mięśni)

Ćwiczenia pozwalające zdobyć pewność siebie i poczucie bezpieczeństwa w otoczeniu.
Przykłady ćwiczeń (ćwiczenia indywidualne):

• leżenie na plecach lub brzuchu (mięśnie rozluźnione)
• czołganie się po podłodze na której rozłożone są różne przeszkody

Ćwiczenia w parach:

• jedna osoba robi „mostek”, a druga obchodzi ją na czworakach, przechodzi pod,

przez, nad, dookoła itp.

• jedna osoba siedzi z zamkniętymi oczami, druga chodzi dookoła wypowiadając

imię siedzącej- osoba siedząca porusza się po podłodze podążając za głosem

Ćwiczenia ułatwiające nawiązanie kontaktu i współpracy z partnerem i grupą.
Przykłady ćwiczeń:
Ćwiczenia „z” w parach (partner „aktywny” i partner „bierny”).

• Pozycja siedząca: ćwiczący siedzi, opierając się plecami o partnera (nogi ugięte w

kolanach):

• 1. pcha plecami partnera, starając się pokonać jego opór (zmiana ról),
  2. pozycja jak wyżej – kładzenie się na przemian plecami na partnera z

unoszeniem bioder

• Pozycja stojąca (tyłem): ćwiczący delikatnie kładzie się na plecach partnera, a ten

stara się częściowo przejąć ten ciężar

• Pozycja stojąca (tyłem): całkowite przyjęcie ciężaru, tak aby współćwiczący mógł

oderwać nogi od podłoża. Jest to ćwiczenie dość trudne, wymagające szczególnej

ostrożności i często asekuracji ze strony terapeuty

• Ciągnięcie za kostki ćwiczącego, leżącego na brzuchu lub na plecach
• Ciągnięcie za przeguby rąk lub łokcie ćwiczącego na plecach
• Kołysanie: pozycja siedząca, tworzenie „fotelika” dla ćwiczącego „pasywnego” i

obejmowanie go, łagodnie kołysząc do przodu

• Kołysanie w różnych kierunkach: obejmujemy jedną ręką partnera, drugą

opieramy z tyłu o podłogę. „Opiekujący się” musi cały swój ciężar przenieść na

rękę opartą z tyłu

• Przyjęcie całego ciężaru ciała partnera: ćwiczący „aktywny” w klęku podpartym,

„pasywny” kładzie się dowolnie (na plecach, na brzuchu, wzdłuż i w poprzek),

„aktywny” porusza się po sali w różnych kierunkach

• Prowadzenie „ślepca”: ćwiczący zamyka oczy i jest oprowadzany (jest to

ćwiczenie trudniejsze, niż się wydaje – wymaga zaufania do „przewodnika’ oraz

zdecydowania i pewności siebie osoby aktywnej)

• Próby utrzymywania równowagi i ciężaru ciała:
  1. ćwiczący, leżąc na plecach (nogi zgięte0, podtrzymuje za ręce

współćwiczącego lezącego na brzuchu (plecach) na jego goleniach

• 2. ćwiczący, leżąc na plecach (nogi podniesione i wyprostowane),

podtrzymuje za ręce współćwiczącego leżącego na jego stopach.

     Są to ćwiczenia dość zaawansowane, dla osób wykazujących już pewien stopień pewności ruchów. Przyzwyczajają one – co jest ważne – dla kontaktu wzrokowego.

• Odpoczynek: ćwiczący mogą sobie pomóc sami w osiągnięciu relaksu przez:
  1. masaż karku i ramion
  2. delikatne uderzanie i podszczypywanie kończyn
  3. delikatne obracanie partnera na plecy i brzuch

Ćwiczenia „przeciwko” w parach.

• „Skała”: ćwiczący staje stabilnie w rozkroku podpartym lub siedzi mocno podparty

o podłoże; współćwiczący próbuje przesunąć „skałę”, pchając lub ciągnąc w

różnych kierunkach

• „Worek”: to samo ćwiczenie ze współćwiczącym leżącym na plecach lub brzuchu,

a także próbowanie przewrócenia współćwiczącego na drugą stronę

• „Paczka”: dziecko zwija się w kłębek, a współćwiczący usiłuje „rozwiązać paczkę”,

ciągnąc za nogi i ręce; „paczka” może zostać uniesiona w górę („nie rozwiązana”),

co dowodzi dużej koncentracji energii i skupienia na zadaniu

Ćwiczenia „razem” w parach (obydwaj partnerzy „aktywni”).

• Partnerzy siedzą złączeni plecami, po czym wstają nie odrywając się od siebie,

napierając na siebie plecami tak, aby obydwaj powstali

• Kołysanie się: siedząc przodem do siebie z lekko ugiętymi nogami, ćwiczący

trzymają się za ręce lub przeguby; na zmianę kładą się na plecy i są przeciągani

przez partnera (ze zmianą ról)

• Równowaga: stojąc do siebie twarzą i trzymając się za ręce ćwiczący odchylają

się i przechodzą do siadu, a następnie wstają.

Każdy człowiek może służyć drugiemu pomocą, być wsparciem. To, co najbardziej może pomóc drugiemu człowiekowi, jest w nas. My sami możemy dać dziecku możliwość rozładowania napięcia w sposób bezpieczny i niedestrukcyjny. Metoda Weroniki Sherborne pozwala to dokładnie zobaczyć i „odkryć”.

Opracowanie:

Fizjoterapeuci

Ewa Wawruszak-Stolarczyk

Anna Kubik

Bibliografia

1. „Metoda Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka” Bożena Kisiel, Maria Przasnyska, Marta Bogdanowicz
2. „Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne” Marta Bogdanowicz, Dariusz Okrzesik
3. „Ruch rozwijający dla wszystkich” ” Marta Bogdanowicz, Alicja Kasica